Jezelf blijven uitdagen “De Nachtwacht”

Inspiratie op doen door veel te kijken naar schilderijen van oude meesters. De uitdaging om die wereldberoemde klassieke kunstwerken neer te zetten in een modern jasje, het houd mij soms bezig.

Niet klakkeloos naschilderen maar je echt verdiepen in een meesterwerk en het dan toch in een eigen stijl op doek zetten. Eerder deed ik dit al met o.a het meisje met de parel en het melkmeisje maar ook een hedendaagse zonnebloemen van van Gogh. 

Het schilderij der schilderijen, de Nachtwacht

Ja, als je je een beetje verdiept in beroemde kunstwerken kun je er niet omheen. Het schilderij van Rembrandt van Rijn uit 1642 behoort zeker in de top 10 van bekendste kunstwerken wereldwijd en dat maakte het op dit moment voor mij toch wel een ultieme uitdaging.

Ook omdat het niet zomaar een schilderij is uit vervlogen tijden maar omdat er zoveel verhalen en mysterie omheen hangen.

Het doek toont de schutterscompagnie van de Amsterdamse Wijk II en heet oorspronkelijk “De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren” Het is Rembrandts eerste en enige schuttersstuk. Vergeleken met andere doeken uit het genre is Rembrandts werk een levendige en gedurfde compositie.

Hier is het origineel in zeer hoge resolutie te bekijken; De Nachtwacht in hoge resolutie

De schutters met diverse wapens worden afgebeeld bij het verlaten van het schuttersgebouw. De Commandant is kapitein Frans Banninck Cocq geportretteerd in een deftig pak met de rode sjerp van zijn rang en een wandelstok. In totaal stonden op het schilderij in originele staat meer dan dertig personen afgebeeld. Rembrandt bereikte een bijzondere sfeer door contrasten tussen licht en donker, tussen glanzende en doffe kleuren, door grote variatie in houdingen, gebaren en gelaatsuitdrukkingen.

Nadat de Nachtwacht klaar was, heeft het de eerste jaren in een zaal van de Kloveniersdoelen gehangen. In 1715 wordt het schilderij verplaatst naar het Paleis op de Dam. Daar kwamen ze erachter dat het schilderij groter was dan de plaats waar het zou moeten komen te hangen en hebben ze het doek ingekort. Twee onbekende schutters en een kind zijn er toen afgesneden. In 1885 kreeg de Nachtwacht een plaats in het Rijksmuseum waar het tot op de dag van vandaag nog steeds te bezichtigen is.

De Nachtwacht is vaak gekopieerd, nagemaakt en gepersifleerd. In zowel fotokunst als geschilderd. Er is zelfs een levensgrote beelden groep met de hoofdfiguren van de schutterij.

De uitdaging, gewoon beginnen dus…

Groot is het eerste wat opvalt als je denkt aan de Nachtwacht dus ook deze variant moet een beetje opvallen. Ik heb een doek klaar staan van 150 x 150 cm. Het is een stevig 3D doek met een frame van 4cm dikte. 

De Nachtwacht is vaak gekopieerd, nagemaakt en gepersifleerd maar toch vaak in de donkere kleuren zoals het origineel. Mijn idee is om het allemaal een beetje op te halen, wat uitbundiger in de kleur. Ik print vaak een aantal voorbeeldjes uit van close up’s en details. Om een totaal overzicht te krijgen heb ik dit keer een poster gekocht via Marktplaats, uitgebracht door het rijksmuseum.

Deze poster maakt het makkelijker om de verhoudingen na te meten en zodoende de figuren redelijk op hun zelfde plek te schetsen. Omdat ik op een vierkant canvas ga werken herhaal ik de geschiedenis en haal er stiekem ook weer een stukje af. Zo blijft de verhouding t.o van het doek redelijk overzichtelijk. Iets van de zijkanten weglaten leek mij handiger dan er boven en onder iets bij te verzinnen. Hoewel, dat bij verzinnen gebeurt tijdens het proces toch wel.. Spatje hier, vlekje daar

 

Tijdens het schilderen en heel goed kijken naar het origineel ontdek je steeds dingen die (mij in elk geval) eerder niet opvielen. Een stukje geweerloop.. een gezichtje of vlek? Staat er nou één meisje of twee? Google en Wikipedia boden uitkomst. En, wat een schat aan informatie komt er dan boven over dit steeds bijzonder wordende werk van Rembrandt van Rijn. De uitdaging om zelf toch ook iets bijzonders neer te zetten groeit langzaam mee. Het onderscheid moet hem toch vooral zitten in de uitbundige kleuren en het dynamisch opzetten van de figuren. De vlekken en strepen, flarden tekst en gebruik van spuitbus, kwasten en sjablonen halen langzaam de Nachtwacht naar 2020.

De compositie komt overeen met het origineel en verder heb ik totaal geen moeite gedaan om mijzelf te meten met deze meester. ik ben nuchter genoeg om te weten dat dat onmogelijk zou zijn. 

Rembrandt werkte ruim drie jaar aan zijn Nachtwacht, ik slechts een fractie daarvan en ben tevreden met het resultaat van mijn gehele vrije interpretatie. Freepainter!

De “Nachtwacht recycled” 2020 Acryl op canvas 150 x 150 cm

Het origineel is overigens van onschatbare waarde, dit omdat het niet te koop is maar ook nooit te koop is geweest. Rembrandt heeft van de afgebeelde figuren wel een gage gehad om het te voltooien en heeft daarom (later) alle namen van de betalende modellen opgeschreven in het schild boven de schutters. Nog zo een verschil met het origineel dus, deze is (update was) wel verkrijgbaar !